Jedną z form wsparcia w ramach ustawy antykryzysowej jest świadczenie postojowe w wysokości 2 080 zł przysługujące przedsiębiorcom, w tym samozatrudnionym i osobom zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych, które na skutek wystąpienia COVID-19 doznały przestoju.
Zanim przejdę do omówienia warunków i trybu ubiegania się o tej rodzaj pomocy, należałoby rozprawić się z pewnym mitem na temat tego czym jest „postojowe” lub „przestój”.
Z definicji i ogólnego rozumienia słowa „postój” / „przestój” można by bowiem wnioskować, że oznaczają one zupełne zaprzestanie wykonywania jakiejkolwiek pracy / usług. A jeśli tak, to czy aby otrzymać świadczenie postojowe musimy rzeczywiście mieć 0 zł dochodu?
Na szczęście nie!
Ustawa antykryzosowa dla otrzymania świadczenia postojowego wymaga jedynie wystąpienie określonych spadków przychodów w określonym momencie. Nie musi być to natomiast zupełne zaprzestanie świadczenia pracy / usług.
No to przyjrzyjmy się bliżej postojowemu!
- Komu przysługuje świadczenie postojowe?
Świadczenie postojowe przysługuje:
- osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, i
- osobie wykonującej umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowę o dzieło, zwane dalej „umową cywilnoprawną”.
Warunek: ww. osoby nie mogą podlegać ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu oraz są jednocześnie obywatelami RP lub mają prawo do czasowego lub stałego pobytu na terytorium Polski.
Czyli jeśli oprócz działalności gospodarczej np. jesteś zatrudniony na umowę o pracę – świadczenie postojowe nie będzie Ci przysługiwać. Jakikolwiek inny tytuł do ubezpieczenia społecznego wyeliminuje prawo do ubiegania się o postojowe.
- Zatrudniam pracowników. Czy mogę skorzystać ze świadczenia postojowego?
Tak, jeśli są spełnione pozostałe warunki. Ustawa bowiem w zakresie postojowego nie różnicuje, tak jak w przypadku niektórych form pomocy w ramach ustawy antykryzysowej, na przedsiębiorców zatrudniających i niezatrudniających pracowników.
- Jakie dodatkowe warunki musi spełnić przedsiębiorca aby móc ubiegać się o świadczenie postojowe z ZUS?
Świadczenie postojowe w kwocie 2 080 zł należy się przedsiębiorcom:
- kontynuującym działalność gospodarczą mimo COVID-19, tj. jeśli działalność nie została zawieszona, a przedsiębiorca założył / wznowił działalność co najmniej 1 lutego 2020,
a dodatkowo:
Przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie był:
- co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w jeszcze wcześniejszym miesiącu, i jednocześnie
- nie przekroczył kwoty wyliczonej jako 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału wg GUS (dla wniosków z kwietnia patrzyny na I kwartał 2020 = 15,6 tys. zł).
Innymi słowy: aby ustalić spadki przychodów, musimy porównać dwa poprzedzające miesiące w stosunku do miesiaca, w którym składamy wniosek o świadczenie postojowe.
Powyższe może wydawać się odrobinę niejasne, a ja sama musiałam przeczytać kilka razy zapisy ustawy, zanim złapałam regułę. Dlatego najprościej będzie to przedstawić na poniższym przykładzie. Jest on o tyle ważny, że na jego podstawie zobaczymy pewną pułapkę, w którą można wpaść, jeśli „prześpimy” postój.
Przykład:
Miesiąc zlożenia wniosku: kwiecień 2020. Przychód uzyskany w miesiącu kwietniu 2020 w ogóle nas nie interesuje. Dla postojowego innteresują nas dwa poprzedzające miesiące w stosunku do złożenia wniosku.
Przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku: czyli w marcu 2020: 8 000 zł.
Przychód w marcu nie przekracza zatem jednocześnie 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału wg GUS = jeden z warunków jest spełniony.
Kolejno musimy ustalić min. 15% spadek między powyższym przychodem z miesiąca marzec a przychodem z lutego.
Przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym marzec 2020: czyli w lutym 2020 – 10 000 zł.
Między marcem a lutym mamy 20% spadku przychodu. Przesłanka min. 15% spadku jest tym samym spełniona.
Przedsiębiorca, po spełnieniu pozostałych warunków, może wystąpić do ZUS o świadczenie postojowe.
Pułapka: jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie postojowe, mówiąc kolokwialnie, „prześpi” właściwy moment na złożenie wniosku o świadczenie postojowe, może się okazać, że świadczenie nie będzie przysługiwać.
Przykład:
– zarobki w lutym: 10 000 zł
– zarobki w marcu: 8 000 zł (spadek o min. 15%),
– zarobki w kwietniu: 8 000 zł, przedsiębiorca nie składa jednak wniosku w kwietniu i czeka do maja,
– zarobki w maju: 2 000 zł. W maju występujemy z wnioskiem. Na potrzebę wniosku porównujemy jednak przychody z kwietnia i marca – w obu tych miesiąch przychód utrzymał się na poziomie 8 000 zł, a zatem mimo ogromnego spadku przychodów w maju, spóźniliśmy się z wnioskiem o świadczenie postojowe w tym konkretnym przypadku i nie będzie ono przysługiwać. Nie została spełniona przesłanka 15% spadku wymaganego ustawą.
Idąc dalej, postojowe przysługuje również przedsiębiorcom:
- którzy zawiesili działalność gospodarczą z powodu COVID-19 po 31 stycznia 2020, ale przed 31 stycznia 2020 ta działalność była prowadzona,
a dodatkowo:
- przychód uzyskany w miesiącu przed miesiącem złożenia wniosku o świadczenie postojowe nie przekroczył kwoty 15,6 tys. zł. (300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału wg GUS)
4. Prowadzę działalność gospodarczą, ale rozliczam się kartą podatkową. Czy także mogę liczyć na świadczenie postojowe?
Tak, ale wówczas należne świadczenie postojowe wyniesie 1 300 zł.
W takiej sytuacji nie musisz już jednak wykazywać spadków przychodów.
Warunkiem uzyskania świadczenia postojowego dla osób na karcie podatkowej będzie wyłącznie przesłanka:
- bycia obywatelem RP lub posiadania prawa do stałego lub czasowego pobytu w Polsce
- nieposiadania innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.
5. Jakie warunki muszę spełnić aby otrzymać postojowe, jeśli świadczę usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej, a nie prowadzę działalności gospodarczej?
Osobom zatrudnionym na podstawie umowy cywilnoprawnej przysługuje świadczenie postojowe w kwocie 2 080 zł, jeśli:
- taka umowa była zawarta nie później niż niż 1 lutego 2020 r.,
- przychów w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie przekroczył ok. 15,6 tys. zł (300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału wg GUS), i jednocześnie
- wynagrodzenie uzyskane na podstawie umowy cywilnoprawnej wyniosło jednak nie mniej niż 1 300 zł (50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę).
Jeśli bowiem przesłanka z pkt 3) powyżej nie jest spełniona, czyli wynagrodzenie uzyskane z umowy lub umów cywilnoprawnych wyniesie mniej niż 1 300 zł, to nie otrzymasz postojowego w kwocie 2 080 zł. W takiej sytuacji otrzymasz postojowego tyle, ile uzyskałeś /aś z tych umów.
6. Gdzie i kiedy złożyć wniosek o świadczenie postojowe?
Jako przedsiębiorca, wniosek składasz do ZUS, elektornicznie przez pltaformę PUE ZUS lub w formie papierowej (Pobieram papierowy wniosek).
Jeżeli jednak nie prowadzisz działalności gospodarczej, a o świadczenie postojowe zamierzasz ubiegać się z tytułu wykonywania zleceń lub świadczenia usług na podstawie umowy cywilnoprawnej, z wnioskiem musi wystąpić za Ciebie Twój zleceniodawca lub zamawiający (Ty zaś wnioskujesz do niego – tu nie ma żadnej szczególnej formy lub formularza). Do wniosku do ZUS musi zostać dołączona kopia umowy cywilnoprawnej, więc ją przygotuj. Podobnie jak powyżej, wniosek następnie składany jest elektronicznie lub papierowo.
W obu przypadkach o świadczenie postojowe należy wystąpić w terminie 3 miesięcy liczone od miesiąca, w którym został zniesiony stan epidemii. Pamiętaj jednak o pułapce wynikającej ze zbyt późnego złożenia wniosku o świadczenie postojowe, na którą zwróciłam uwagę w podanym wyżej przykładzie.
7. Jak otrzymam świadczenie postojowe?
Świadczenie postojowe jest jednorazowe, wypłacane jest na podstawie wniosku złożonego do ZUS, na rachunek bankowy wskazany ZUS. Postojowe jest nieoskładkowane i nieopodatkowane.
Ale uwaga: obecnie w Sejmie procedowana jest nowelizacja Tarczy Antykryzysowej, która przewiduje wydłużenie świadczenia postojowego do 3 miesięcy. Wówczas będziemy mogli liczyć na 3 x 2 080 zł. Czekamy na rozwój wypadków.
8. Czy jeśli korzystam z Ulgi na start, czyli płacę tzw. preferencyjną składkę, to mogę skorzystać ze świadczenia postojowego?
Tak. Ustawa tego nie wyklucza.
9. Jako przedsiębiorca zostałem/-am zwolniony/a ze składek ZUS. Czy mogę skorzystać dodatkowo ze świadczenia postojowego?
Tak, te dwie formy pomocy się nie wykluczają.
***
Mam nadzieję, że mój wpis ułatwi Ci sprawne złożenie wniosku.
Pamiętaj jednocześnie o tym, że:
- Informacje o wysokości osiagniętego przychodu wskazane we wniosku ZUS muszą być rzetelne, bo ZUS będzie wymieniał się nimi ze skarbówką, zaś wszelkie nieścisłości mogą być podstawą do żądania zwrotu wypłaconego świadczenia.
- Od odmownej decyzji ZUS w sprawie przyznania świadczenia postojowego przysługuje odwołanie.